موقعیت جغرافیایی
تنگه شیرز در ۵۵ کیلومتری شهر کوهدشت استان لرستان، در بخش زردلان و در منطقه ای به نام اولادقباد قرار دارد. این تنگه در ارتفاع ۱۱۰۰ متری دریا در ضلع شرقی رشته کوه وره زرد و در مجاورت رودخانه سیمره که شاخه ی اصلی کرخه می باشد، واقع شده است.این تنگه از روستای گدارگه تا کناره ی رود سیمره با جهت جنوب شرقی – شمال غربی کشیده شده است.
راه دسترسی
اگر قصد سفر به تنگه شیرز را دارید می توانید از کرمانشاه، ایلام و یا لرستان به این تنگه برسید. بهترین مسیر برای دسترسی به تنگه از طریق جاده اولادقبا می باشد. دو کیلومتر انتهایی مسیر یک خاکی مناسب است و در نهایت به پارکینگی می رسید که در کنارش یک مجتمع شیلات قرار دارد. حالا وقت آن است که از ماشین پیاده شوید و به داخل تنگه بروید.
تنگه شیرز | بهشت فراموش شده
در محل تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان تکه ای از سرزمین ایران همچون بهشتی گمشده خودنمایی می کند. چشمه های حیات بخش، رودخانه ی خروشان و آبشارهای زیبا طبیعتی بکر و دیدنی را به منطقه هدیه داده اند. نام این منطقه ی دیدنی تنگه شیرز است که همچون نگینی در میان ایران می درخشد. این تنگه ۵ کیلومتر طول دارد و در میان آن رودخانه ای در جریان است که در دهانه ورودی شیرز به رودخانه سیمره می پیوندد.
این مکان توسط دیواره هایی با ارتفاع ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر محصور شده است. شیب این دیواره ها با ارتفاعی کمتر از ده متر در نزدیکی روستای گُدارگَه آغاز می شود و در پرتگاه هفت رَک و انتهای دره به اوج خود می رسد. شیب کوتاه ورودی را که پشت سر بگذاریم محوطه های باز و مسطح در کنار رودخانه فرصتی برای توقف در سایه سار درختان و گوش فرا دادن به صدای گذر آب را به ما می دهند.
همزیستی صخره های خشن و تیز با درختانی که در جای جای تنگه روییده اند بسیار جالب توجه است. فرسایش سنگ ها و صخره ها شکل خاصی را در این مکان پدید آورده اند. کمی که پیش تر برویم دیواره های آهکی چین خورده که در اثر بارندگی دچار فرسایش شده و رگه هایی از رنگ سیاه به خود گرفته اند خودشان را می نمایانند. گاه صخره های سر به فلک کشیده در دوسوی تنگه به هم می رسند و امکان تماشای آسمان را از شما می گیرند. گاه سقوط سنگ ها از ارتفاع، مسیر آب جاری در رودخانه را عوض کرده و شکل تازه ای به طبیعت بخشیده است.
تنگه شیرز، محوطه هایی باستانی از عهد حجر را نیز در خود دارد. این محوطه ها آثاری از زندگی غارنشینی را نیز شامل می شوند که توجه بسیاری را به خود جلب کرده اند. این جاذبه ی طبیعی به عنوان یک پدیده ی جغرافیایی منحصر به فرد به عنوان یکی از جاذبه های ژئوتوریسم در ایران در نظر گرفته شده و به ثبت ملی رسیده است.
دیدنی های تنگه شیرز
در میانه های تنگه چشمتان به آبشارها ی کوچک و بزرگی می افتد که سقوط چشم نوازی را به نمایش گذاشته اند. یکی از این آبشار ها به نام شیرز نام گذاری شده است.چشمه های زلال، آب گوارایی را از قلب زمین به شما هدیه می دهند که نوشیدنش خالی از لطف نیست.سنگ ها و صخره های تند و تیز که برخی یادگاری از روزگاران کهن هستند از دیگر دیدنی های این تنگه به شمار می روند. این سنگ ها با سوراخ های کوچک و شکل مشبکی که دارند مامن امنی را برای پرندگان فراهم ساخته اند و آشیانه هایی در آنها دیده می شود.
در تنگه شیرز غاری به طول ۱۵۰ متر وجود دارد که رودخانه ای را از میان خود عبور می دهد. آبی که در این غار جاری است تا زانو می رسد و از محلی به نام نیزه می آید. برای رفتن به داخل غار باید تن به آبی سرد زد اما تماشای شگفتی های خلقت و استالاگتیت ها را برایتان ممکن می کند. گفته می شود این غار یادگاری به جامانده از دوران غارنشینی در ایران است. محلی ها این غار را پل خدا می نامند.
در میان دره شیرز ستونی وجود دارد که به دست طبیت و در طی میلیونها سال به دست باد و زلزله پدید آمده است. ارتفاع این ستون از کف صخره تا راس ۸۰ متر و قطر آن ۱۰ متر می باشد و به مناره سنگی شهرت دارد. بدون شک تماشای این صخره خود می تواند جالب و تجربه ای متفاوت را به همراه داشته باشد.
تفریح در تنگه شیرز
پیاده روی در میان تنگه و لذت بردن از زیبایی های طبیعت تجربه ای کم نظیر در سفر به شیرز محسوب می شود. در تمام طول مسیر رودی خروشان با صدای آب شما را همراهی و خستگی را از تنتان به در می کند.مواد غذایی و خوراکی ها و وسایل موردنیاز خود را بردارید و یک روز خاطره انگیز را در کنار دوستان و خانواده در تنگه شیرز رقم بزنید.
آب بازی در کنار آبشارها از دیگر تفریحاتی است که در شیرز انتظار شما را می کشد و می تواند خاطره ی خوشی را از سفر برای شما به ارمغان بیاورد. لذت عکاسی از این طبیعت بکر و دیدنی از ویژگی های سفر به شیرز است. پس دوربین عکاسی خود را برای ثبت تصاویر کم نظیر آماده کنید.وسوسه ی بالارفتن از کوه ها و صخره ها نیز گاه کوهنوردان و صخره نوردانی را به این منطقه می کشاند.
نحوه ی شکل گیری
شیرز با هندسه ی ویژه ی صخره هایش و با پدیده ی زمین ساختاری کم نظیرش یک جاذبه ی ژئوتوریستی خاص در چین خوردگی زاگرس به شمار می رود. زمین شناسان بر این عقیده اند که این دره در نتیجه ی فرسایش سنگ های رسوبیِ دارایِ لایه بندی مشخص شکل گرفته است. این سنگ ها در دوران سوم زمین شناسی یا مزوزوییک در یک محیط دریایی، نهشته شده اند و به سازندهای آسماری شهرت دارند.
سازندهای آسماری از آهک های ماسه ایِ ضخیم‌لایه و فسیلِ نرم تنان تشکیل شده اند. ویژگی بارز این سازندها این است که علاوه بر سخت بودن بسیار انحلال پذیر هستند و در برخورد با آب باران و نزولات جوی اشکال زیبایی می آفرینند.
آب و هوا
کوه های مرتفع و دره های نسبتا عمیق، وضعیت اقلیمی سرد و کوهستانی را بر منطقه حاکم کرده اند. بهار و تابستانی معتدل و پاییز و زمستان سرد از ویژگی بارز این نوع اقلیم می باشد. در فصل پاییز و زمستان و معتدل در فصل تابستان برخوردار است.
بهترین فصل سفر
در بهار و تابستان بهترین تصویر را از تنگه شیرز خواهید دید.
بهار و تابستان : به دلیل کوهستانی بودن منطقه در دو فصل ابتدایی سال هوا معتدل و مطبوع است.
پاییز و زمستان : با آغاز نیمه ی دوم سال سرما هر روزبیشتر و بیشتر می شود و تا پایان زمستان ادامه دارد.
پیشنهادات کارناوالی
در سفر به تنگه شیرز بردن لباس اضافه را فراموش نکنید و کفش مناسب پیاده روی به پا داشته باشید.با ورود به تنگه و آغاز پیمایش آن باید قید آنتن تلفن همراهتان را بزنید. با کمی پیشروی در میان طبیعت شیرز ارتباط شما به طور کامل قطع می گردد.برای رفتن به داخل غار احتیاج به چراغ قوه دارید. البته موبایل هایتان هم می توانند این نقش را بر عهده بگیرند.از سایر دیدنی های آن منطقه همچون معبد سرخ دم لکی، غار بتخانه، میل خسروآباد و …. نیز دیدن فرمایید.
برای طی نمودن تنگه به آمادگی بدنی در حد متوسط احتیاج دارید پس شرایط همسفرانتان را در نظر بگیرید.طبیعت هدیه ی بی نظیری از جنس آرامش در تنگه شیرز به شما تقدیم کرده است پس سپاسگزار الطافش باشید و خاطرش را نیازارید.اگر قصد ماندن در تنگه را دارید بردن مواد خوراکی فراموشتان نشود. برای تامین آب می توانید از چشمه های زلال استفاده کنید.